Do listy nowych, zagranicznych terminów używanych powszechnie w kontekście relacji międzyludzkich dodajemy phubbing. Coraz częściej bowiem wspomina się o nim w odniesieniu do jakości interakcji społecznych. Choć z pozoru wydaje się niegroźny, może poważnie szkodzić więziom emocjonalnym w związkach, rodzinach i przyjaźniach. Co to jest phubbing?

Co to jest phubbing? – definicja i znaczenie terminu

Słowo phubbing powstało z połączenia angielskich słów phone (telefon) i snubbing (ignorowanie). Odnosi się do sytuacji, w której ktoś bardziej skupia uwagę na smartfonie niż na osobie, z którą przebywa. To nowy problem, z którym mierzą się użytkownicy smartfonów i ich bliscy. Może wydawać się niewinny, jednak prowadzi do realnych konsekwencji emocjonalnych.

Badania pokazują, że phubbing wywołuje u ignorowanej osoby poczucie odrzucenia, obniżenie samooceny i pogorszenie samopoczucia. Dla osoby praktykującej to często działanie nieświadome, wynikające z wyrobionych nawyków, jednak bywa odbierane bardzo negatywnie przez otoczenie. Dlaczego tak się dzieje? Czy uzależnienie od telefonu wpływa wyłącznie na relacje romantyczne?

Phubbing w związku – jak telefon niszczy relację

Związki romantyczne nie padają ofiarą phubbinu jako jedyne, jednak okazują się szczególnie wrażliwe na jego negatywny wpływ. Partnerzy oczekują uwagi, zaangażowania i emocjonalnej obecności. Gdy jedna ze stron sięga po telefon podczas wspólnego czasu, sygnalizuje, że coś lub ktoś inny jest ważniejszy.

Długotrwały phubbing może prowadzić do utraty zaufania, ochłodzenia relacji, a nawet do rozpadu związku. Osoba ignorowana zaczyna odczuwać frustrację, osamotnienie i brak szacunku. Z czasem pojawia się emocjonalna bariera, która trudno usunąć nawet przy otwartej rozmowie.

Co szczególnie niebezpieczne i podstępne, wiele par nie dostrzega zagrożenia, uznając surfowanie w internecie za pozytywny sposób spędzania wspólnego czasu. Niektórzy uważają, że wystarczy samo przebywanie w swoim towarzystwie, nawet jeśli partnerzy zajęci są czymś zupełnie innym. Do pewnego stopnia mają rację, jednak phubbing ma tendencję do zabierania coraz większej ilości czasu w ciągu dnia. Wówczas wzajemne przywiązanie stopniowo i niezauważalnie zanika. I tym trudniej w porę zorientować się, że coś jest nie tak.

Phubbing a relacje rodzinne – kiedy dzieci i rodzice przestają się słuchać

Rodzina to środowisko, w którym bliskość i rozmowa mają kluczowe znaczenie. Gdy rodzice ignorują dzieci z powodu telefonu, wysyłają sygnał, że technologia jest ważniejsza niż kontakt z dzieckiem. Z kolei dzieci, widząc taki wzorzec, same zaczynają zachowywać się podobnie.

Phubbing osłabia więzi rodzinne i zmniejsza liczbę autentycznych rozmów. Czas spędzony razem fizycznie nie równa się jakości relacji, jeśli każda osoba jest zajęta własnym ekranem. Może to wpłynąć negatywnie na rozwój emocjonalny dzieci i ich zdolność do budowania relacji w przyszłości. Lepszym wyborem w kontekście indywidualnego spędzania czasu wolnego zawsze okazuje się lektura książki lub uprawianie sportu.

Phubbing wśród przyjaciół – jak smartfony psują spotkania towarzyskie

Spotkania ze znajomymi, które kiedyś były okazją do rozmów, coraz częściej odbywają się bez kontaktu wzrokowego. To dlatego, że uczestnicy przybywają na nie w towarzystwie ekranów i to właśnie urządzeniom poświęcają uwagę priorytetowo. Przeglądanie mediów społecznościowych w trakcie rozmowy sprawia, że interakcje stają się płytkie, a obecność symboliczna.

Przyjaźnie opierają się na wzajemnym słuchaniu i zaufaniu. Kiedy jedna osoba regularnie przerywa kontakt wzrokowy, by sprawdzić powiadomienia, druga może poczuć się zignorowana i mniej ważna. W efekcie phubbing może prowadzić do ochłodzenia relacji lub nawet ich zerwania. Powszechne używanie smartfonów przy każdej okazji osłabiło także umiejętność aktywnego słuchania i prowadzenia rozmów z drugim człowiekiem. W efekcie współcześni przyjaciele tak naprawdę niewiele wiedzą o sobie nawzajem. Nie potrafią się zdobyć na szczerość, prosić o pomoc oraz dyskutować na trudne tematy. Zamiast tego, wybierają „łatwą” ucieczkę w ekran telefonu.

Skutki phubbingu

Z psychologicznego punktu widzenia phubbing wpływa na dwie strony. Ignorowana osoba doświadcza obniżonego poczucia własnej wartości, stresu i braku emocjonalnego wsparcia. Osoba korzystająca z telefonu nieświadomie izoluje się od otoczenia, co również może prowadzić do zwiększenia uczucia samotności.

Niektóre badania sugerują, że phubbing jest związany z uzależnieniem od smartfonów oraz z trudnościami w radzeniu sobie z emocjami. Z czasem może utrwalać się jako mechanizm unikania rozmów, bliskości i odpowiedzialności emocjonalnej.

Ujmując problem bardziej globalnie, phubbing niszczy więzi międzyludzkie. Znacznie je spłyca, utrudnia komunikację i przyczynia się do opisywanej obecnie bardzo powszechnie „epidemii samotności”. Tłumi empatię i umiejętność

Jak przeciwdziałać phubbingowi? Sposoby na zdrowsze relacje

Rozwiązanie problemu phubbingu nie polega na całkowitym odrzuceniu technologii, ale na świadomym korzystaniu z niej. Warto ustalać zasady, takie jak odkładanie telefonów podczas posiłków, rozmów czy wspólnego spędzania czasu. Pomaga także praktykowanie uważności i budowanie nawyku bycia naprawdę obecnym w relacjach.

Zdarza się, że jako osoby poddawane phubbingowi nie wiemy, jak przekonać drugą stronę do zmiany. Bardzo łatwo wówczas o obwinianie, konflikt i jeszcze większą izolację. Natomiast otwarte rozmowy o tym, jak zachowania związane z telefonem wpływają na drugą osobę, mogą prowadzić do lepszego zrozumienia i zmian. Czasem wystarczy jeden szczery komunikat wskazujący na nasze uczucia i nasz odbiór działań drugiego człowieka.

W kontekście wspólnych spotkań podczas posiłku można wykorzystać specjalny pojemnik na smartfony, które, według wcześniej ustalonej zasady, całe towarzystwo wrzuca do środka. Niektóre grupy przyjaciół, wychodząc do baru lub restauracji, umawia się, iż ten, kto pierwszy sięgnie po telefon, płaci za wszystkich obecnych. Jeśli chcemy lepiej się zintegrować podczas luźnych spotkań w grupie znajomych, dobrym pomysłem jest planowanie absorbujących zadań. Wówczas uczestnicy nie będą mieli nawet czasu, by sięgnąć po telefon. Jakie to zadania? Na przykład gry planszowe, wizyty w ecape roomach lub wspólna aktywność fizyczna. Dzięki tego typu pomysłom towarzystwo naturalnie rezygnuje z używania elektroniki, chcąc zachować najwyższe skupienie. Nikt nie czuje się skrępowany zakazami, a jednak wspólne interesujące przedsięwzięcie odciąga od telefonu.

Co to jest phubbing? – Podsumowanie

Phubbing to więcej niż tylko przelotne spojrzenia na telefon. Jest przede wszystkim zjawiskiem, które osłabia więzi międzyludzkie, buduje dystans i utrudnia tworzenie głębokich relacji. Natomiast świadomość problemu to pierwszy krok do jego ograniczenia i do budowania bardziej świadomych i wartościowych kontaktów z ludźmi. Warto co jakiś czas zrobić rachunek sumienia i sprawdzić, czy przypadkiem nie ignorujemy zbyt często otoczenia na rzecz urządzeń elektronicznych.