Weaponized incompetence – co to jest?

Z zachodu po raz kolejny trafia do nas nowy zwrot, weaponized incompetence. Co to jest? Opisuje zachowanie obecne w wielu relacjach. Niektórzy w ogóle nie zwracają na nie uwagi, choć może być toksyczne.

 

Weaponized incompetence po polsku

Nie utarło się jeszcze w naszym kraju jednolite tłumaczenie zwrotu weaponizing incompetence, które weszłoby do naszej potocznej mowy. Możemy jednak rozbić go na dwa osobne słowa: incompetence, czy brak kompetencji, nieumiejętność oraz weaponizing – czyli uzbrajanie, czynienie z czegoś broni. Łatwo domyślić się, że razem określają zachowanie polegające na używaniu własnego braku umiejętności jako skutecznego narzędzia. Nadal nie brzmi to zbyt jasno? Śpieszymy z wytłumaczeniem, które najlepiej przeprowadzić na konkretnym przykładzie.

 

Podział obowiązków

Zachowanie to bardzo często dotyczy relacji damsko-męskich, a szczególnie wspólnego prowadzenia gospodarstwa domowego. Wiele par sprawiedliwie dzieli się obowiązkami, dzięki czemu obie strony są w ten sam sposób obciążone. Dogadują się w sprawie tego, kto co woli robić i co lepiej wychodzi danej stronie. Istnieje jednak wiele związków i rodzin, w których następuje pewna dysproporcja. Jedna z osób zaniedbuje powierzone jej sprawy, wymawiając się brakiem odpowiednich umiejętności. Na przykład, może twierdzić, że nie potrafi dobrze wyprasować ubrań lub dokładnie wytrzeć podłogi. Wówczas druga strona, uważana za tą „zdolniejszą” w zakresie sprzątania lub prowadzenia domu, chcąc nie chcąc przejmuje te obowiązki. Ponieważ ktoś musi je wypełniać.

Obojętność lub sabotaż

Niekiedy lenistwo popycha domownika o krok dalej. Brak kompetencji można przecież sfabrykować lub sztucznie wzmocnić. Obowiązki wykonywane są wówczas jeszcze bardziej niedbale niż zwykle lub z zamierzonymi „wypadkami przy pracy”. Tak bardzo niedojrzałe zachowania wymagają szczególnej uwagi i natychmiastowej interwencji. Przymykanie na nie oczu tylko upewnia sprawcę o skuteczności stosowanego sabotażu.

Nie tylko brak umiejętności służyć może jako broń przed obowiązkami. To także obojętność na otoczenie. Często jedna ze stron bardziej dba o porządek i wykazuje mniejszą tolerancję na bałagan. Druga zdaje się nie zauważać rozrzuconych ubrań, brudu w łazience, naczyń w zlewie i zapełnionego kosza na śmieci. Jednakże mniejsza skłonność do życia w czystym otoczeniu nie zwalnia z podstawowej dbałości o miejsce zamieszkania. Najczęściej kończy się na tym, że strona bardziej obowiązkowa w końcu „pęka” i robi coś, co nie było tak naprawdę jej obowiązkiem.

 

Weaponized incompetence – co to jest? Do czego prowadzi?

Takie zachowanie może wydawać się mało szkodliwe i trywialne. W każdym domu zdarzają się przecież konflikty na tle podziału obowiązków. Na dłuższą metę weaponizing incompetence może okazać się toksyczne dla relacji międzyludzkich. Jeden z domowników staje się nadmiernie przeciążony tylko dlatego, że swoją pracę wykonuje lepiej, bardziej sumiennie i nie toleruje nieporządku. W konsekwencji wzrasta frustracja i z błahej sprawy po jakimś czasie wyrosnąć może poważny kryzys.

Weaponizing incompetence jest świadectwem przedmiotowego traktowania drugiej osoby oraz braku poszanowania dla jej czasu. Niesprawiedliwy podział obowiązków sprowadza jedną stronę do statusu pomocy domowej zamiast partnera/członka rodziny. To także jasny sygnał, że jedna z osób nie traktuje związku/relacji rodzinnych jako gry zespołowej, w której należy sobie pomagać. Szuka ona raczej sposobów, by „wygrać” święty spokój i wypracować styl codziennego funkcjonowania wygodny wyłącznie dla siebie.

 

Weaponized incompetence – co to jest? Jak z nim walczyć?

Weaponizing incompetence to przejaw niedojrzałości, zatem walka z nim jest bardzo trudna. Nie można z dnia na dzień przekonać kogoś do dojrzałych zachowań. Należy się zatem przygotować na żmudny, długotrwały proces, który – tak samo jak wychowanie – wymaga sporej dozy cierpliwości i konsekwencji. Ważna jest jasna komunikacja i spokojne, częste wyrażanie swoich oczekiwań względem drugiej osoby. Warto także pamiętać o zachowaniu zimnej krwi, ponieważ konflikty i awantury nie przynoszą zazwyczaj pożądanych efektów. Wszelkie wymiany argumentów musza się zatem odbywać na neutralnym gruncie i z emocjami na wodzy.

Odpowiednie przygotowanie do takich rozmów może wymagać zgromadzenia faktów na temat prac domowych. Niech każdy z domowników zapisze, ile czasu poświęca w ciągu tygodnia na obowiązki domowe (z wyłączeniem tego, co robi wyłącznie dla siebie, na przykład sprzątanie własnego biurka). Po siedmiu dniach, wszystkie strony porównują ilość wykonanych czynności i faktyczny czas, jaki inwestują w domowe porządki. Dzięki temu, widoczna jak na dłoni będzie proporcja wkładu. Ułatwione zostanie także wyciąganie wniosków co do tego, kto powinien się bardziej postarać, by poziom zaangażowania został wyrównany.