HomeBiznesCustomizacja – co to jest?

Customizacja – co to jest?

Customizacja – co to jest?

Customizacja – co to jest?

W otoczeniu każdego konsumenta coraz częściej pojawia się słowo customizacja. Co to jest i dlaczego ma obecnie tak duże znaczenie? Jakie są jej wady i zalety? Czy warto się na nią decydować?

Customizacja – co to jest?

Termin customizacja pochodzi od angielskiego „custom”, czyli „na zamówienie”. Można to słowo również łączyć z innym angielskim znaczeniem: zwyczaj, przyzwyczajenie. Customizacja jest zatem tworzeniem produktu w taki sposób, w jaki zamówił go klient. Następuje dopasowanie do zwyczajów zamawiającego i jego potrzeb.

Customizacja może przebiegać na dwa sposoby. Pierwszy polega na dostrojeniu niektórych cech, ustawień produktu lub usługi, przy bazowaniu na pewnej gotowej, uniwersalnej wersji. Drugi to budowanie rozwiązania od podstaw, całkowicie pod dyktando zamawiającego.

Customizacja – co to jest? Przykłady

Gdzie możemy spotkać customizację? Wszędzie tam, gdzie producent lub usługodawca odchodzi od produktu bazowego, nadając mu nierzadko unikalny charakter. Customizacja następuje w skali mikro, na przykład gdy z zamawianego dania usuwa się mięsne dodatki, a dodaje roślinne zamienniki. Z kolei skala makro dotyczy całych serii wyrobów, które wytwarza się z myślą o nanoszeniu zmian. Ten sam proces pojawia się w przypadkach produktów z gotową gamą dodatków do wyboru – czy to w postaci wybranej polewy do lodów, czy może dobieranych indywidualnie zawieszek na biżuterii.

Dziś wyliczanie przypadków customizacji przychodzi o wiele łatwiej niż jeszcze kilkanaście, kilkadziesiąt lat temu. Choć produkcja seryjna nadal wiedzie prym i daje możliwości znacznego obniżania kosztów, nie jesteśmy już tak bardzo wtłaczani w ramy jak niegdyś. Obecnie dobieramy kolor karoserii samochodu oraz tapicerki, decydujemy się lub nie na szereg dodatkowych funkcji pojazdu. Możemy zamawiać kalendarze, książki, notatniki i kubki z własnymi zdjęciami, projektami logo lub czymkolwiek, co nam się podoba. Zamawiamy diety przez internet, które uwzględniają nasz stan zdrowia, wiek, potrzeby organizmu i upodobania smakowe. Ogromna ilość marek odzieżowych umożliwia własnoręczne komponowanie ubrań i obuwia w zależności od gustu klienta. Szaty graficzne i układy wizualne programów komputerowych oraz systemów można dowolnie zmieniać i dopasowywać dla własnej wygody.

Zalety i wady customizacji

Zalety dla samego klienta są chyba oczywiste: otrzymuje dokładnie taki produkt lub usługę, jaką sobie wymarzył. Nie musi już niczego zmieniać, dopasowywać do siebie. W niektórych przypadkach customizacja podnosi prestiż kupującego – nikt inny nie ma tego co on. Wadą zazwyczaj jest cena, ponieważ każda poprawka zmusza producenta lub wykonawcę do wyjścia poza schemat (to też nauka nowych umiejętności, konieczność przeprogramowania maszyn na produkcji, ręczne poprawki, wynajęcie dodatkowych specjalistów itp.).

Dla producenta customizacja często wydaje się być przede wszystkim utrudnieniem. Nie można pracować mechanicznie, wymaganych jest (tak jak wspomniano powyżej) o wiele więcej dodatkowych czynności. „Dostrajanie” produktów i usług pod klienta zwykle zabiera więcej czasu i na początku może być obarczone większą ilością błędów. Rekompensatą staje się oczywiście zysk, który dla indywidualnych zamówień winduje w górę. Ogromną wagę ma także kwestia wizerunkowa – wdzięczni klienci na pewno polecą firmę swoim znajomym. Sam producent lub usługodawca zyskuje opinię dbającego o kontrahentów i elastycznego. Otwiera się także przed nim cała nowa grupa klientów o niecodziennych, indywidualnych potrzebach.

Customizacja – co to jest? Czy warto się na nią decydować?

W większości przypadków – tak. Jeśli jesteśmy pewni, że nasze potrzeby nie odbiegają od standardowych „gotowców”, nie ma konieczności wyboru customizacji. Dotyczy to jednak głównie małych zakupów i inwestycji, gdy niewiele ryzykujemy. Jeśli okaże się, że zakup nie spełnia oczekiwać, po prostu można go wymienić. Gdy jednak w grę wchodzą większe pieniądze lub odpowiedzialność, wtedy sprawa wygląda zupełnie inaczej. Dobrym przykładem są tu systemy informatyczne. Jeśli mają być podstawą funkcjonowania firmy, ułatwiać przepływ informacji, odpowiadać za bezpieczeństwo i obieg dokumentów, przechowują dane osobowe – wówczas lepiej nie ryzykować. Od tego, jak dobrze producent dopasował poszczególne funkcje do kupującej system firmy zależy jej dobra organizacja, wygoda pracowników i odporność na zagrożenia. „Pudełkowe” systemy zwykle nie zdają egzaminu, ponieważ próbują zmuszać użytkowników do zmiany przyzwyczajeń i wypracowanych przez lata procedur. Po co to niszczyć, jeśli można „uszyć na miarę” kupowany produkt?

Podsumowując, customizacja przydatna będzie wszędzie tam, gdzie odbywa się większa i bardziej ryzykowna inwestycja. Wówczas zamawiający zyskuje większą pewność, że wydane pieniądze dadzą żądany efekt i zmniejsza w ten sposób prawdopodobieństwo reklamacji.

pl_PLPolish