Czym jest cyfrowa higiena?
Nasza rzeczywistość dzieli się obecnie na materialną i wirtualną. Ogromną część życia spędzamy, korzystając z internetu i elektroniki. Pamiętajmy, iż także co do tej sfery obowiązują pewne zasady zdrowia i bezpieczeństwa. Czym jest cyfrowa higiena?
Cyfrowa higiena
Jeśli z różnych przyczyn jesteśmy podłączeni do internetu przez większość dnia, koncepcja cyfrowej higieny jest niezwykle ważna. Dotyczy ona nie tylko bezpieczeństwa w pracy, ale także odpowiedniego korzystania z treści rozrywkowych i form spędzania czasu wolnego. Cyfrowa higiena odnosi się do praktyk i zachowań, które w erze cyfrowej pomagają utrzymać na dobrym poziomie nasze zdrowie psychiczne, emocjonalne i fizyczne. Obejmuje między innymi:
– umiejętność kontrolowania naszej obecności online,
– ochronę prywatności,
– rozumienie wpływu technologii na nasze zdrowie psychiczne,
– świadomość obecności fakenewsów, hate’u i cyberprzestępstw,
– świadomość wpływu urządzeń na zdrowie fizyczne.
Ochrona Prywatności
Jednym z kluczowych aspektów cyfrowej higieny jest dbanie o swoją prywatność online. Zacznijmy od stosowania silnych i zróżnicowanych haseł. Nie chrońmy kilku różnych kont jednym hasłem, ponieważ to istny raj dla hakerów. Starajmy się wkomponowywać w klucze cyfry, znaki specjalne i wielkie litery. Nie wybierajmy też oczywistych komponentów, typu imię, nazwisko lub nazwa firmy. Nie udostępniajmy prywatnych informacji publicznie oraz starajmy się zawsze korzystać z ustawień prywatności dostępnych na różnych platformach społecznościowych. Kiedy nasze dane są chronione, ryzyko kradzieży tożsamości czy ataków hakerskich jest znacznie mniejsze. Prywatność oznacza także nieudostępnianie wszelkich wydarzeń ze swojego życia, upublicznianie swoich codziennych rutyn oraz zdjęć dzieci. Nieuważne przekazywanie tego treści czyni nas łatwymi ofiarami nie tylko dla cyberprzestępców.
Cyfrowa higiena – Zarządzanie czasem
Wielogodzinne spędzanie czasu online może prowadzić do uzależnienia od internetu. Niech pierwszy rzuci kamieniem ten, kto choć raz nie utonął w gąszczu Reelsów lub TikToków. Krótkie, łatwo przyswajalne i często śmieszne treści sprawiają, że łatwo tracimy poczucie czasu oraz szybko wpadamy w swoisty internetowy nałóg. W konsekwencji cierpią nasze obowiązki, rodzina i relacje międzyludzkie. Rzadziej oddajemy się zdrowszym rozrywkom takim jak sport, czytanie książek itp. Dlatego niezwykle ważne jest, by umiejętnie zarządzać czasem spędzanym online. Jak sobie w tym pomóc? Na początek można wypróbować aplikacje ograniczające czas dostępności internetu. Po upływie wyznaczonego limitu, zwyczajnie odcinają nas od najbardziej wciągających platform.
Równowaga między światami
Cyfrowa higiena obejmuje również zachowanie równowagi między naszym życiem online a offline. W miarę rozwoju technologii często zapominamy o potrzebie prawdziwych, osobistych interakcji. Obserwujemy ten trend wśród młodych ludzi, którzy coraz częściej w ogóle nie wychodzą z domów, ponieważ ze znajomymi mogą rozmawiać online. Aplikacje randkowe również przeniosły wiele związków, randek i relacji do sfery wirtualnej. W konsekwencji ludzie stają się coraz bardziej nieśmiali i wycofani, nie wiedzą jak ze sobą rozmawiać i uciekają do świata wirtualnego. Przypominajmy sobie nawzajem (a szczególnie naszym dzieciom), że wirtual nigdy do końca nie zastąpi rzeczywistości materialnej i prawdziwych znajomych. Może nas wspomóc w wielu dziedzinach, ważne jednak, by móc zachować zdrowy umiar w korzystaniu z niego.
Cyfrowa higiena – Weryfikacja źródeł
Dezinformacja i fakenewsy stają się powoli znakiem charakterystycznym naszych czasów. W celu wywołania sensacji wykorzystywane są zaawansowane narzędzia graficzne a nawet sztuczna inteligencja. Nie przykładajmy ręki do działań cyberprzestępców i nie rozpowszechniajmy newsów, których źródła nie jesteśmy absolutnie pewni. Weryfikowanie wiadomości przed podaniem ich dalej jest kluczowym elementem cyfrowej higieny. Dzięki temu możemy przyczynić się do ograniczenia rozprzestrzeniania fałszywych informacji. Nie komentujmy i nie lajkujmy też wszystkiego co popadnie, bo nasze reakcje wzmacniają zasięg szkodliwych informacji. To bardzo ważne w obliczu różnych konfliktów targających obecnie świat. Nie pozwólmy, by różnego rodzaju siły polityczne rozpowszechniały dezinformację, strach i nienawiść. Zacznijmy od prostej praktyki poddawania w wątpliwość absolutnie wszystkiego, co przeczytamy w internecie.
Zdrowie fizyczne i psychiczne
Cyfrowa higiena to nie tylko kwestia bezpieczeństwa online, ale także dbania o ciało i umysł w erze cyfrowej. To oznacza regularne przerwy od ekranu komputera czy telefonu dla ochrony naszych oczu. To częste zmiany postawy, w celu uniknięcia problemów z kręgosłupem czy bólów głowy spowodowanych wielogodzinnym siedzeniem przed komputerem. Również długotrwała zabawa ze smartfonem może mieć opłakane skutki dla naszej postawy i oczu. Korygujmy sposób, w jaki siedzimy, jak układamy plecy i głowę. Nawet drobne uchybienia w tej kwestii mogą w przyszłości prowadzić do licznych zwyrodnień. Nie korzystajmy z urządzeń elektronicznych przed snem. Emitowane przez nie niebieskie światło zaburza produkcję melatoniny odpowiedzialnej za zdrowy, spokojny sen. Jego niedobór wpływa negatywnie zarówno na ciało jaki i psychikę. Ta druga cierpi także, jeśli zbyt długo i intensywnie śledzimy w mediach społecznościowych „idealne” wirtualne życie swoich znajomych lub influencerów. Często zapominamy, że to wykreowany, upiększony świat i popadamy w kompleksy. Nie cieszymy się własnymi sukcesami i doświadczeniami, ponieważ stale musimy porównywać się z kimś, kto „ma lepiej”. Długotrwałe tkwienie w błędnym kole zazdrości i poczucia niższości może prowadzić nawet do stanów depresyjnych.
Cyfrowa higiena – warto szerzyć świadomość
Podsumowując, cyfrowa higiena to niezbędny element naszego codziennego życia. Jej brak bywa bardzo niebezpieczny pod wieloma względami. Jednakże przestrzeganie kilku podstawowych zasad pozwala nam czerpać korzyści z technologii, jednocześnie dbając o nasze zdrowie psychiczne, fizyczne oraz naszą prywatność. Najtrudniej oczywiście wdrożyć je do swojej codziennej rutyny, jednak nawet minimalny wysiłek w tej kwestii się opłaci. Bądźmy świadomi i edukujmy innych na temat cyfrowej higieny, byśmy mądrze korzystali z internetu, a nie byli jego niewolnikami.
Zapraszamy do lektury innych naszych artykułów:
Lying flat czyli wielka rezygnacja
Polish