Zwykła wyprawa do lasu może skończyć się chorobą, która zostanie z nami do końca życia. Co to jest borelioza? Jakie są objawy boreliozy? Jak się przed nią chronić? Czy powikłania boreliozy są niebezpieczne?

 

Co to jest borelioza?

Borelioza to choroba zakaźna, którą wywołują krętki Borrelia burgdorferi. Przenoszona jest najczęściej przez kleszcze, dlatego czasem nazywana jest chorobą kleszczową. Krętki wyodrębniono po raz pierwszy w latach 70. XX wieku, badając dzieci pochodzące z miasta Lyme w Stanach Zjednoczonych. Od tej miejscowości pochodzi też inna nazwa boreliozy, czyli choroba z miasta Lyme (ang. Lyme disease).  

 

Jak zarażamy się boreliozą?

Boreliozą w 90% przypadków zarażają ludzi kleszcze. Na ryzyko wystawiamy się więc, spacerując po lasach i wysokich trawach, gdzie te pajęczaki najliczniej bytują. Szacuje się, że od 3 do nawet ponad 30% europejskich kleszczy przenosi boreliozę, zarażając się z kolei od innych zwierząt, na których żerują. Na człowieka krętki boreliozy przenoszą się po ukłuciu kleszcza i przeniesienia jego śliny do organizmu ludzkiego.

 

Co to jest borelioza? Jakie są jej objawy?

Do trzech tygodni od kontaktu ze śliną kleszcza może pojawić się rumień, czyli charakterystyczne zaczerwienienie skóry w miejscu ukłucia. Zwykle ma on okrągły kształt, rozszerza się, zanikając od środka. Poza tym występują też objawy podobne do grypy, to jest podwyższona temperatura, bóle stawów, uczucie rozbicia, zmęczenia. Zdarzają się powiększenia węzłów chłonnych oraz nacieki limfatyczne, niekoniecznie zlokalizowane w pobliżu ukłucia. Te objawy zazwyczaj ustępują od jednego do trzech miesięcy.

Są jednak osoby, u których choroba przebiega bezobjawowo i wówczas trudniej przeprowadzić diagnostykę oraz podjąć leczenie. W przypadku utajonej boreliozy lub jeśli chory pomimo sygnałów alarmowych z organizmu nie zgłasza się do lekarza, choroba przechodzi w kolejne fazy i generuje ciężkie powikłania.

 

Powikłania boreliozy

Po kilku tygodniach od zarażenia następuje etap ogólnego zakażenia organizmu, znanego jako stadium rozsiane. Wtedy to choroba atakuje stawy, powodując ból i obrzęk np. stawów kolanowych, łokciowych, skokowych itp. Ataki bólu trwają zwykle do kilku tygodni a ich nasilenie stopniowo się zmniejsza. Czasem w tej fazie występuje zapalenie lub podrażnienie opon mózgowo-rdzeniowych oraz porażenie nerwu twarzowego. Zaczynają się także problemy z sercem.

Po około 2 latach od zakażenia choroba przechodzi w etap przewlekły. Rozwijają się wtedy takie schorzenia jak przewlekłe zapalenie stawów oraz mięśni, występują zaburzenia poznawcze oraz neuroborelioza. Istnieje wysokie ryzyko zapalenia mięśnia sercowego, osierdzia i wsierdzia. Możliwe jest także wystąpienie zapalenia zanikowego skóry.

 

Co to jest borelioza? Jak uniknąć boreliozy?

Profilaktyka boreliozy polega przede wszystkim na zmniejszeniu niebezpieczeństwa ukłucia przez kleszcza. W tym celu należy:

– zachować szczególną ostrożność podczas spacerów po łąkach i lasach,

– stosować odpowiedni ubiór ochronny, czyli długie nogawki u spodni, długie rękawy, czapki, szale oraz wszelkie śliskie materiały, z których łatwo strzepnąć „nieproszonych gości”,

– używać specjalnych preparatów do odstraszania owadów, ważne, by zawierały szczególnie skuteczny DEET (N-Dietylo-m-toluamid),

– unikać miejsc, o których wiemy, że stanowią liczne siedlisko kleszczy,

– dokładnie sprawdzać powierzchnię skóry oraz włosów po każdym spacerze (sprawdzając dokładnie zagłębienia skóry, pachy, pachwiny, przestrzeń za uszami oraz miejsca styku nogawek z butami),

– zakładać pupilom obroże antykleszczowe,

– zwracać uwagę na obecność kleszczy każdorazowo po kontakcie ze zwierzętami, nawet domowymi.

 

 

Przypominamy, że w przypadku wystąpienia niepokojących objawów, należy zgłosić się do lekarza po poradę. Powyższy artykuł ma jedynie charakter dodatkowej informacji i nie można go traktować jako podstawy do diagnozy. Borelioza jest poważną chorobą i nie należy jej bagatelizować ani tym bardziej leczyć na własną rękę.