Long covid

Za nami już kilka fal zachorowań na koronawirusa. Choć właściwie należałoby powiedzieć, że na kilka jego odmian. Wciąż słyszymy bowiem o kolejnych mutacjach i dolegliwościach przez nie wywoływanych. Rzadziej mówi się jednak o tzw. long covid. Co to jest?

 

Long Covid – co to jest?

Od końcówki 2019 roku żyjemy w ciągłym strachu przed groźnymi konsekwencjami covidowymi. Różne osoby mogą reagować w bardzo odmienny sposób i trudno przewidzieć, jak ciężkie będą powikłania. Zapominamy jednak, że nie trzeba zachorować na kolejną odmianę wirusa, by wykazywać objawy chorobowe. Wielu z nas nieświadomie cierpi na long covid, czyli utrzymujące się dolegliwości będące następstwem koronawirusa. Są one jednak na tyle mało jednoznaczne, że łatwo je przypisać chwilowej słabości lub innej chorobie.

Coraz częściej zastanawiamy się, czy złe samopoczucie lub ograniczenia, z którymi walczymy na co dzień, nie są tak do końca normalne. Pierwsi podejrzani to zazwyczaj: niedobór snu, brak słońca, niesprzyjająca pogoda, nadmiar pracy lub po prostu mało optymistyczna sytuacja życiowa. Jeśli jednak je wykluczymy, należy zacząć szukać przyczyn wewnątrz organizmu. Okazuje się, że nasze ciało może walczyć z chorobą nawet długo po teoretycznym wyleczeniu. To właśnie Long covid (czyli po polsku długi covid). Część objawów może utrzymywać się miesiącami, a powikłania stają się odczuwalne czasem dopiero po roku.

 

Objawy long covid

Jako że od początku pandemii nie upłynęło jeszcze zbyt dużo czasu, naukowcy nadal zbierają dane na temat long covid. Weryfikuje się zgłoszenia i sprawdza następstwa kolejnych odmian koronawirusa. Bardzo trudno stwierdzić, czy dane objawy są następstwem właśnie Covidu, czy może innych chorób. Właśnie dlatego zebranie konkretnej ich listy okazuje się niełatwym zadaniem. Podajemy jednak te, które naukowcom udało się już zidentyfikować:

– przewlekłe zmęczenie,

– bóle głowy,

– nawracające uczucie duszności,

– bezsenność,

– kaszel,

– obniżenie funkcji poznawczych,

– zmiany w funkcjonowaniu zmysłów węchu i smaku,

– osłabienie włosów i paznokci.

Głównym wyznacznikiem dla lekarzy stwierdzających obecność long covid jest nadmierna długość utrzymywania się powyższych objawów. Podczas wywiadu zwraca się także uwagę na symptomy występujące w trakcie samej choroby (lub przebieg bezobjawowy), na to, ile razy pacjent przechodził Covid (o ile da się to stwierdzić) oraz na wiek i dodatkowe choroby przewlekłe.

 

Jak leczyć Long covid?

Leczenie long covid polega obecnie jedynie na łagodzeniu objawów i wzmacnianiu organizmu pacjenta na drodze do rekonwalescencji. Trudno bowiem naprawić szkody wyrządzone już przez koronawirusa.

Na czym zatem skupiają się lekarze, gdy mają do czynienia z chorującymi na long covid? Upewniają się, że pacjenci nie przemęczają się i nie wystawiają organizmu na niesprzyjające warunki atmosferyczne. Zaleca się przebywać w cieple i nie narażać na przeziębienie oraz infekcje dróg oddechowych. W razie cięższych objawów wystawiane są zwolnienia lekarskie.

Bardzo często przepisywane zostają leki przeciwbólowe i przeciwzapalne na ból głowy. Zaleca się pilnowanie odpowiedniej suplementacji witaminami i wysypianie, by dostarczyć organizmowi niezbędnego zastrzyku energii. Poza tym lekarze zalecają zwykłe syropy na kaszel oraz melatoninę na bezsenność.

Co do zmian neurologicznych, które dotykają wiele osób, lekarze chwilowo są bezradni. Tak zwana „mgła covidowa” (czyli uczucie spowolnienia pracy mózgu, trudności w przyswajaniu wiedzy, zawężenie słownictwa) bywa bardzo trudna do pokonania. To samo dotyczy zmian w funkcjonowaniu zmysłów powonienia i smaku. Rekonwalescenci często skarżą się na „omamy” polegające na odczuwaniu na nowo wszystkiego, co jedzą lub wąchają. Wielu osobom diametralnie zmieniają się gusta właśnie ze względu na covidowe powikłania neurologiczne. Obecnie jedynym sposobem na powrót do normalności okazuje się czas. Pozostaje nam czekać i mieć nadzieję, że zmiany nie były trwałe.

 

Zadbajmy o zdrowie psychiczne

W trakcie terapii long covid bardzo ważne jest zadbanie nie tylko o dobrą kondycję fizyczną, ale także o psychikę. Zaleca się ćwiczenie technik relaksacyjnych, codzienną dawkę aktywności fizycznej oraz korzystanie z usług psychologów. Zaburzenia poznawcze, bezsenność i apatia mogą bowiem wymagać odpowiedniej terapii. Ucisk w klatce piersiowej oraz uczucie duszności może mieć przyczyny na tle nerwowym, zatem warto nauczyć się sobie z nimi radzić. Daleko idące skutki koronawirusa i zamknięcia podczas kolejnych lockdownów to także różnego rodzaju lęki i zaburzenia nastroju. Pandemia odcisnęła znaczne piętno na zdrowiu psychicznym wielu grup społecznych i teraz jest najwyższy czas na naprawę szkód. Bądźmy więc dla siebie wyrozumiali i dajmy sobie odpowiednie warunki, by w miarę szybko wrócić do normalności.